คำแนะนำในการดูนก

กิจกรรมดูนก    การดูนกนับเป็นกิจกรรมศึกษาธรรมชาติอีกรูปแบบหนึ่ง ที่กำลังได้รับความนิยมอย่างแพร่หลาย เพราะไม่เพียงช่วยให้ได้รับความเพลิดเพลินจากการชมความงาม ความน่ารักของนกเพียงอย่างเดียว แต่ยังได้รับอากาศบริสุทธิ์และได้ออกกำลัง ซึ่งจะส่งผลให้ผู้ทำกิจกรรมมีสุขภาพแข็งแรง และการดูนก ยังนำไปสู่การรู้จักและเข้าใจถึงความสัมพันธ์ของนกต่อสิ่งแวดล้อม อันจะช่วยให้เกิดความตระหนักถึง คุณค่าและหันมาร่วมกันอนุรักษ์นกและธรรมชาติไว้  อุปกรณ์ในการดูนก     การดูนกเป็นกิจกรรมที่ไม่ยุ่งยาก เพียงแค่มีอุปกรณ์บางอย่าง ก็สามารถออกไปเพลิดเพลินกับนกในธรรมชาติได้แล้ว สำหรับอุปกรณ์ดูนกที่สำคัญ คือ กล้องส่องทางไกล เป็นอุปกรณ์จำเป็นที่ช่วยขยายภาพของนกที่อยู่ในระยะไกลให้เห็นได้ชัดเจน คู่มือดูนก เป็นหนังสือที่ให้ข้อมูลและภาพประกอบของนกแต่ละชนิด ช่วยให้จำแนกนกที่พบได้ถูกต้อง สมุดบันทึกสำหรับเก็บรายละเอียดเกี่ยวกับนกและธรรมชาติที่พบเห็น เพื่อนำมาศึกษาทบทวนในภายหลัง  การเตรียมตัวไปดูนก     การเตรียมตัวที่ดีจะช่วยให้พบเห็นนกได้ง่ายขึ้น เมื่อออกไปดูนกควรเลือกใส่เสื้อผ้าที่มาสีสันกลมกลืนกับสภาพแวดล้อม เช่น สีเขียว เทา หรือน้ำตาล ซึ่งจะไม่ทำให้นกตื่นกลัวหรือสังเกตเห็นได้ง่าย ทำให้มีโอกาสเข้าใกล้นกได้มากขึ้น เสื้อผ้าควรมีแขนขายาเพื่อป้องกันแสงแดดและหนามขีดข่วน รองเท้าควรเป็นชนิดที่กระชับใส่สบาย อย่าลืมสวมถุงเท้าเพื่อป้องกันการเสียดสีจากการเดิน ถ้าไปดูนกบนเขาสูงควรเตรียมเสื้อกันหนาวไปด้วย ถ้าเป็นหน้าฝน เสื้อกันฝนก็เป็นสิ่งที่ขาดมิได้  ช่วงเวลาในการดูนก     ควรเริ่มต้นตั้งแต่เช้าตรู่ทันทีที่นกออกหากิน ช่วงนี้นกค่อนข้างกระฉับกระเฉง ไม่ค่อยหลบซ่อนทำให้พบเห็นนกได้ไม่ยาก จนกระทั่งสายเมื่ออากาศร้อนขึ้น นกจึงหลบพักผ่อนตามต้นไม้ ช่วงเวลานี้จะพบนกได้ยาก พอถึงยามบ่ายคล้อยแดดร่มลมตกนกจึงออกหากินอีกครั้ง เป็นอีกช่วงเวลาหนึ่งที่เหมาะสำหรับการดูนก  วิธีการดูนก     การดูนกในป่าควรไปเป็นกลุ่มเล็ก ๆ เพียง 2-3 คน จะช่วยให้มีโอกาสเห็นนกมากกว่าการไปเป็นกลุ่มใหญ่ เมื่อพบเห็นนกแล้วต้องทำตัวให้เงียบที่สุด งดการส่งเสียงโดยไม่จำเป็น และหลีกเลี่ยงการยืนในตำแหน่งที่เป็นจุดเด่น ซึ่งอาจใช้วิธีซุ่มดูนกหลังที่กำบัง เช่น ต้นไม้  ดูนกที่ไหนและเมื่อไร     ท่ามกลางธรรมชาติอันหลากหลายของประเทศไทย ผืนป่าแต่ละแห่งจึงมีนกให้ดูแตกต่างกันไป ดังนั้นหากมีโอกาสเดินทางไปตามภูมิภาคต่างๆ ก็จะได้มีโอกาสพบเห็นนกมากขึ้น รวมทั้งพบนกชนิดใหม่ เพิ่มขึ้นด้วยโดยเฉพาะในช่วงที่มีนกอพยพย้ายถิ่นเข้ามา การเลือกสถานที่ดูนกจึงควรกำหนดให้สัมพันธ์กับฤดูกาล ฤดูหนาวควรไปดูนกอพยพบนเขาสูง เช่น อุทยานแห่งชาติดอยอินทนนท์ อุทยานแห่งชาติดอยสุเทพปุย หรือนกอพยพตามพื้นที่ชายเลน เช่น อุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด ช่วงฤดูฝนควรไปดูนกประจำถิ่นในป่า เช่น อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ อุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน อุทยานแห่งชาติเขาหลวง อุทยานแห่งชาติทะเลบัน เป็นต้น